Người làm những hành động này quan tâm đến việc kiểm soát bạn hơn là sức khỏe, hạnh phúc của bạn. Nhận ra các dấu hiệu của hành vi kiểm soát được ngụy trang dưới dạng sự quan tâm này là điều quan trọng để bạn duy trì các mối quan hệ lành mạnh và bảo vệ quyền tự chủ của chính mình.
1. Họ tuyên bố rằng họ quan tâm đến lợi ích tốt nhất của bạn
Con đường dẫn đến sự thao túng thường được trải bằng “ý định tốt”. Khi ai đó liên tục nhắc nhở bạn rằng họ đang hành động vì lợi ích tốt nhất của bạn thì đã đến lúc bạn nên xem xét mọi thứ một cách kỹ hơn. Tuyên bố này thường đóng vai trò như một bức bình phong, che giấu động cơ thực sự và khiến bạn khó có thể đặt câu hỏi về hành động của họ.
Sự quan tâm chân thành thể hiện rõ trong những hành động tôn trọng quyền tự chủ của bạn và ủng hộ quyết định của bạn. Khi ai đó lạm dụng câu nói này, có thể họ đang cố gắng biện minh cho hành vi không phù hợp với mong muốn hoặc hạnh phúc của bạn.
Những người như vậy tạo ra một câu chuyện sau khi đóng khung sự kiểm soát của họ như một mối quan tâm, khiến bất kỳ sự phản kháng nào từ bạn đều có vẻ vô ơn hoặc vô lý. Chiến thuật này tinh vi này nhằm có lợi cho họ, khiến bạn khó khẳng định ranh giới của mình hoặc thể hiện sự không hài lòng.
2. Họ cố gắng khiến bạn "thực sự hiểu" về bạn bè và gia đình mình
Hãy cẩn thận với những "chuyên gia tự phong" về mối quan hệ, những người luôn háo hức chia sẻ "hiểu biết sâu sắc" của họ về người thân yêu của bạn. Nếu ai đó liên tục đưa ra những bình luận, sau đó là lời chỉ trích hoặc cảnh báo thẳng thừng về bạn bè và gia đình của bạn, đó rất có thể là nỗ lực được tính toán nhằm tạo ra sự chia rẽ giữa bạn và mạng lưới hỗ trợ của bạn.
Những người như vậy đang định vị bản thân là người bạn tâm giao và cố vấn duy nhất của bạn. Bằng cách cô lập bạn khỏi các quan điểm và nguồn hỗ trợ khác, họ kiểm soát suy nghĩ và quyết định của bạn nhiều hơn. Chiến thuật này đặc biệt nguy hiểm vì nó lợi dụng lòng tin và tình cảm của bạn dành cho họ. Bạn có thể thấy mình đang nghi ngờ những mối quan hệ lâu dài dựa trên ý kiến của họ, vô tình cho phép họ định hình lại bối cảnh xã hội của mình.
3. Họ cần biết bạn đang ở đâu mọi lúc để đảm bảo rằng bạn an toàn
Việc liên tục kiểm tra và cập nhật vị trí của bạn có vẻ là một cử chỉ quan tâm ngọt ngào nhưng hãy nhớ rằng, có một ranh giới mong manh giữa sự quan tâm và kiểm soát. Khi ai đó khăng khăng muốn biết bạn đang ở đâu 24/7, họ không tôn trọng sự độc lập hoặc quyền riêng tư của bạn.
Hành vi này thường bắt đầu một cách tinh tế thông qua vài tin nhắn, cuộc gọi và sau đó là cập nhật từng phút. Họ có thể nói đó là vì lo lắng cho sự an toàn của bạn, nhưng thực ra đó là về việc duy trì kiểm soát và xoa dịu sự bất an của chính họ.
Thông điệp ở đây rất rõ ràng rằng họ không tin tưởng bạn có thể tự mình điều hướng thế giới mà không có sự giám sát của họ. Điều này làm xói mòn cảm giác tự chủ của bạn và có thể khiến bạn cảm thấy ngột ngạt. Nhớ rằng, sự chăm sóc thực sự bao gồm sự tin tưởng và tôn trọng khả năng quản lý cuộc sống của chính bạn.
4. Họ quản lý cuộc sống của bạn quá chặt chẽ vì họ nói rằng họ “biết rõ nhất”
Bạn có bao giờ cảm thấy như mình đang sống dưới kính hiển vi, mọi hành động đều bị soi mói và chỉ đạo không? Đó là dấu hiệu cho thấy ai đó đang đóng giả làm người thân yêu chu đáo của bạn nhưng thực chất là muốn quản lý ngày càng nhiều hơn. Họ có ý kiến về mọi thứ, từ lựa chọn nghề nghiệp của bạn đến việc bạn ăn gì vào bữa sáng... dưới vỏ bọc những lời khuyên hữu ích.
Với họ, phán đoán của họ luôn chính xác hơn bạn. Họ chỉ trích quyết định của bạn, cố gắng phủ nhận hoàn toàn, tuyên bố rằng họ biết điều gì là tốt nhất cho bạn. Điều này nhằm làm suy yếu sự tự tin và khả năng ra quyết định của bạn, khiến bạn nghi ngờ bản năng của chính mình và tuân theo phán đoán của họ.
5. Họ ngăn cản sự phát triển cá nhân, nói rằng họ lo lắng cho sự an toàn hoặc hạnh phúc của bạn
Sự phát triển thường liên quan đến việc bước ra khỏi vùng an toàn của bạn. Và một người kiểm soát sẽ cố gắng giữ bạn trong vùng an toàn đó. Họ nêu ra những mối lo ngại về rủi ro hoặc mặt trái tiềm ẩn của những cơ hội mới, nói rằng họ đang chăm sóc, bảo vệ bạn.
Cho dù đó là một công việc mới, sở thích hay thử thách cá nhân, họ sẽ tìm ra lý do tại sao đó không phải là một ý tưởng hay. Họ có thể phóng đại những nguy hiểm hoặc khó khăn, lợi dụng nỗi sợ hãi hoặc sự bất an của bạn. Hành vi này không phải để giữ an toàn cho bạn mà là để bạn có thể dự đoán và quản lý được trong tầm tay họ. Nhớ rằng, một người thực sự quan tâm đến bạn sẽ ủng hộ nguyện vọng của bạn và giúp bạn vượt qua những thách thức thay vì kìm hãm bạn.
6. Họ khiến bạn cảm thấy tội lỗi, nói rằng họ sẽ tổn thương nếu bạn không nghe lời
Thao túng cảm xúc là công cụ ưa thích của những người thích kiểm soát và khiến người khác cảm thấy tội lỗi là một công cụ phổ biến được dùng. Họ sẽ thể hiện sự thất vọng, tổn thương hoặc thậm chí là tức giận khi bạn không làm theo lời khuyên của họ.
Chiến thuật này biến những lựa chọn của bạn thành một cuộc trưng cầu dân ý về việc bạn có quan tâm đến họ hay không. Đây là một hình thức thao túng cảm xúc, khiến bạn cảm thấy căng thẳng, sợ phải đưa ra những lựa chọn có thể "làm họ buồn". Hãy nhớ rằng, trong một mối quan hệ lành mạnh, lựa chọn của bạn không nên là nguồn gốc của tội lỗi hoặc vũ khí để ai đó thao túng.
7. Họ hạ thấp thành tích của bạn để khiến bạn khiêm tốn và thực tế
Việc ăn mừng chiến thắng của bạn nên là niềm vui, không phải là nguồn cơn gây ra căng thẳng. Với người thích kiểm soát, thành công của bạn có thể là mối đe dọa. Họ có thể đáp lại thành tích của bạn bằng những lời chúc mừng hời hợt hoặc những cảnh báo ngay lập tức, dưới vỏ bọc giữ cho bạn sự khiêm tốn.
Tuy nhiên, sự thật là chúng nhằm duy trì thế thượng phong của họ. Bằng cách hạ thấp thành tích của bạn, họ đang cố gắng kiểm soát lòng tự trọng của bạn. Họ có thể chỉ ra những cạm bẫy tiềm ẩn hoặc nhắc nhở bạn về những thất bại trong quá khứ.