Dưới đây là 9 điều mà bạn cần có dũng khí để nói không. Cách giải phóng bản thân khỏi chúng có thể tạo nên sự khác biệt thực sự trong cuộc sống của bạn.
1. Chiều lòng người khác mà đánh đổi sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn
Khi bạn liên tục đặt nhu cầu của người khác lên trước nhu cầu của mình, bạn rất dễ mất đi tầm nhìn về những gì mình cần để duy trì sức khỏe. Bạn có thể coi việc chiều lòng người khác là một cách lịch sự và hữu ích.
Những điều này không tệ nhưng nó có thể trở thành một thói quen dẫn đến căng thẳng mãn tính, lo âu và thậm chí là đau đớn về thể chất. Mối liên hệ giữa việc chiều lòng người khác và đau mãn tính đã được ghi nhận rõ ràng.
Ưu tiên sức khỏe của bạn không phải ích kỷ mà là điều cần thiết. Nhiều người chật vật để thoát ra khỏi vòng luẩn quẩn này vì họ sợ xung đột hoặc bị từ chối. Nhưng trên thực tế, việc liên tục hy sinh hạnh phúc của bản thân vì người khác thường dẫn đến sự oán giận và kiệt sức. Học cách nói không với việc chiều lòng người khác và thiết lập giới hạn rõ ràng sẽ mang lại sự giải phóng dù ban đầu bạn có thể cảm thấy khó xử.
2. Các sự kiện xã hội mà bạn thực sự không muốn tham dự
Việc bạn cố ép mình đến một nơi nào đó chỉ vì bạn cảm thấy mình "nên" đi có thể rất mệt mỏi, đếm ngược từng phút cho đến khi có thể rời đi. Nhớ rằng, năng lượng xã hội không phải là vô hạn. Mọi người đều có một giới hạn về mức độ tương tác xã hội mà họ có thể chịu đựng trước khi cần nghỉ ngơi để nạp lại năng lượng đã cạn kiệt.
Bạn hoàn toàn có thể về sớm hoặc bỏ qua hoàn toàn các sự kiện nếu chúng không phù hợp. Chỉ cần nói một câu đơn giản như “Tôi đã có một khoảng thời gian tuyệt vời, nhưng tôi cần về rồi” là đủ. Bạn không nợ ai một lời giải thích dài dòng và bạn không cần một lý do "được xã hội chấp nhận". Tôn trọng giới hạn của chính mình giúp bạn thể hiện trọn vẹn hơn khi bạn thực sự chọn tham gia.
3. Những quy tắc xã giao không phục vụ mục đích thực sự nào
Tất nhiên, lòng tốt và sự tôn trọng là những nguyên tắc cơ bản của đạo đức con người. Nhưng rất nhiều quy tắc xã giao chỉ là những tiêu chuẩn cũ kỹ, lỗi thời và không thực sự giúp ích cho bạn hay bất kỳ ai khác. Ví dụ: Bạn cảm thấy áp lực phải luôn trả lời tin nhắn ngay lập tức, mặc những bộ quần áo nhất định, cầm dao và nĩa “đúng cách” hay giao tiếp bằng mắt khi bạn cảm thấy không thoải mái chỉ vì "người lịch sự làm như vậy"...
Giá trị thực sự nằm ở sự chân thật thay vì tuân thủ các quy tắc tùy tiện. Bạn không nợ ai thời gian hay năng lượng của mình chỉ vì một phong tục xã hội nào đó quy định. Học cách nhận diện những kỳ vọng xã hội nào là có ý nghĩa và cái nào chỉ là tiếng ồn có thể giải phóng bạn khỏi căng thẳng không cần thiết.
4. Các mối quan hệ độc hại hút cạn năng lượng của bạn
Một thực tế đáng buồn là không phải mọi mối quan hệ bạn xây dựng đều sẽ nâng đỡ bạn. Một số sẽ khiến bạn cảm thấy kiệt sức, lo lắng hoặc tệ hơn là nghi ngờ bản thân. Khi những tương tác liên tục hút cạn năng lượng của bạn, đó là một dấu hiệu để bạn xem xét kỹ hơn.
Các mối quan hệ độc hại có thể tồn tại dưới nhiều hình thức như những người bạn một chiều chỉ tìm đến khi họ cần, những thành viên gia đình liên tục chỉ trích hoặc nửa kia độc hại luôn gạt bỏ cảm xúc của bạn.
Bạn có thể nhận thấy rằng sau khi dành thời gian với một số người nhất định, tâm trạng của bạn tụt dốc hoặc sự tự tin của bạn bị ảnh hưởng. Những kiểu tương tác này không chỉ ảnh hưởng đến cảm xúc mà còn là sức khỏe thể chất của bạn.
Nghiên cứu về trí tuệ cảm xúc và xã hội của Daniel Goleman nhấn mạnh cách căng thẳng mãn tính từ các mối quan hệ độc hại có thể làm suy yếu khả năng điều hòa cảm xúc của bạn và thậm chí ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
Nhớ rằng, giữ khoảng cách với những ảnh hưởng độc hại không có nghĩa bạn là người xấu. Bạn đang bảo vệ hạnh phúc của mình. Bạn không cần phải mang gánh nặng cảm xúc của người khác bằng cái giá là sự bình yên của chính mình.
5. Ý tưởng của người khác về con người bạn nên trở thành
Tầm nhìn của người khác về con người bạn nên trở thành có thể tinh tế hoặc rõ ràng và có thể bao trùm bất kỳ khía cạnh nào trong cuộc sống của bạn như sự nghiệp, lối sống, hoặc thậm chí là tính cách của bạn. Bạn có thể tiếp thu những gợi ý nhỏ chỉ để cuộc sống dễ dàng hơn, nghĩ rằng điều đó có hại gì đâu, nhưng khi bạn cố gắng ép mình vào khuôn mẫu của người khác, bạn rất dễ đánh mất tiếng nói của chính mình.
Bạn bắt đầu cảm thấy một sự không nhất quán, rằng bạn không hoàn toàn sống đúng với con người thật của mình. Hơn nữa, việc liên tục cố gắng sống theo một hình mẫu lý tưởng được định hình bởi người khác thường dẫn đến sự bất mãn và căng thẳng vì "cột mốc" mục tiêu không ngừng thay đổi.
6. Giữ ai đó trong đời vì nghĩa vụ, không phải lựa chọn
Đôi khi, chúng ta níu giữ các mối quan hệ chỉ vì cảm thấy mình phải làm vậy. Mối quan hệ gia đình, tình bạn cũ, hay các mối liên hệ công việc có thể cảm thấy như những nghĩa vụ hơn là những kết nối chân thật. Cảm giác bị ràng buộc này có thể đè nặng, đặc biệt khi những mối quan hệ đó không mang lại cho bạn niềm vui hoặc sự hỗ trợ.
Buông bỏ những mối quan hệ không còn phục vụ bạn không dễ dàng, nhưng đó là một phần cần thiết của việc tự chăm sóc bản thân. Việc chọn kết nối thay vì nghĩa vụ sẽ tạo không gian cho những tương tác có ý nghĩa hơn.
7. Những người không tôn trọng bạn
Mọi người đều xứng đáng được đối xử bằng sự tôn trọng nhưng một số người lại cho rằng việc bỏ qua ranh giới và cảm xúc của bạn là điều chấp nhận được. Sự thiếu tôn trọng có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức như gạt bỏ ý kiến của bạn, đối xử với bạn như một tấm thảm chùi chân, hay thô lỗ ra mặt... Việc cho phép hành vi này tiếp diễn không chỉ làm suy yếu lòng tự trọng và cảm giác an toàn của bạn mà còn gửi đi thông điệp rằng bạn chấp nhận bị đối xử như vậy. Bạn có thể cảm thấy mâu thuẫn khi muốn lên tiếng, sợ xung đột hoặc bị từ chối, nhưng sự im lặng chỉ cho phép sự thiếu tôn trọng tiếp tục.
Kiên định với ranh giới của bạn có thể không thoải mái nhưng sẽ mang lại sức mạnh. Bạn không cần phải chấp nhận cách đối xử tồi tệ để giữ hòa khí. Việc nói không với sự thiếu tôn trọng, dù dưới hình thức nào, sẽ dạy cho người khác cách bạn mong muốn được đối xử.
8. Tư duy "năng suất bằng giá trị bản thân"
Giá trị của bạn không gắn liền với việc bạn làm được bao nhiêu. Áp lực phải liên tục làm việc hiệu quả có thể trở nên không ngừng nghỉ, đặc biệt trong một nền văn hóa đề cao sự bận rộn. Tư duy này thường dẫn đến kiệt sức và làm giảm giá trị bản thân ngoài những thành tựu của bạn.
Nhớ rằng, con người bạn quan trọng hơn những gì bạn làm. Nghỉ ngơi và thư giãn cũng rất quan trọng đối với một cuộc sống hạnh phúc, khỏe mạnh.
9. Thỏa hiệp với giá trị của mình để làm hài lòng người khác
Nếu bạn là người hay chiều lòng người khác hoặc ngại xung đột, bạn có thể thấy mình gật đầu đồng ý với những điều không đúng với lương tâm, chỉ để giữ hòa khí hoặc tránh làm thất vọng người khác. Nhưng theo thời gian, những thỏa hiệp nhỏ này tích tụ lại và có thể khiến bạn cảm thấy bị ngắt kết nối với con người thật của mình. Khi bạn liên tục đặt sự thoải mái của người khác lên trên các nguyên tắc của mình, bạn rất dễ mất đi tầm nhìn về các giá trị cốt lõi của bản thân.
Điều này không chỉ là về những quyết định lớn, kịch tính. Nó có thể xuất hiện trong những khoảnh khắc hàng ngày, chẳng hạn như đồng ý với điều gì đó mà bạn cảm thấy không thoải mái, giữ im lặng khi bạn muốn lên tiếng hoặc thay đổi ý kiến để phù hợp.
Những thỏa hiệp này làm suy yếu lòng tự trọng của bạn và tạo ra xung đột nội tâm. Khi hành động của bạn không phù hợp với giá trị của bạn, nó sẽ tạo ra sự bất hòa nhận thức, có thể dẫn đến lo lắng và bất mãn. Tìm kiếm sự cân bằng có nghĩa là biết đâu là những điều không thể thương lượng của bạn và có đủ dũng khí để tôn vinh chúng.